• Encyklopedia Puszczy

    Świńska zagroda w Puszczy Tarnowskiej

    Świńska zagroda w Puszczy Tarnowskiej. Kilka lat temu w jednej z publikacji poświęconych Puszczy Tarnowskiej natrafiłem na krótką wzmiankę o eksperymencie gospodarczym polegającym na założeniu zlokalizowanej na zachód od Pawilonów Myśliwskich ks. Henryka [niem. Henrichstlust] hodowli świni domowej.

  • Encyklopedia Puszczy

    Kraina daglezji i cyprysów

    Kraina daglezji i cyprysów. Jak na realia Borów Tarnowskich, tytuł już na pierwszy rzut oka wydaje się nazbyt patetyczny. Do pewnego stopnia też taki jest i trudno zaprzeczyć, że został dobrany z pełnym zamysłem. Na obszarze dawnej Puszczy Tarnowskiej, pomimo dominanty monokultury sosnowej, spotkać można niekiedy miejsca zaskakujące odmiennością upraw. Tytułowa „Kraina” jest tego znakomitym przykładem.

  • Encyklopedia Puszczy

    Góra Studzienna

    Góra Studzienna. Jeszcze do niedawna nie miałem żadnej wiedzy na temat „Góry Studziennej”. Decydując się na jej odszukanie, kierowałem się informacjami uzyskanymi podczas poszukiwania materiałów do opisu Studni Haussmana i inspiracją historyka i badacza Pawła Łachowskiego, który potwierdził, że na obszarze d. Puszczy Tarnowskiej znajdowało się więcej studni. Próbę zlokalizowania Góry Studziennej należało więc rozpocząć od przeglądu dawnych map puszczańskich. Z łatwością dało się ustalić, że nazwą Góry Studziennej [niem. Brunnen Berg”] określono wzniesienie o wysokości 97 m. n.p.m. położone niespełna 2 km na południe od Dębówka [niem. Glogeiche], nieco na zachód od drogi Dębówko – Grochowice. Na współczesnych mapach leśnych oraz niektórych dokładniejszych mapach turystycznych miejsce to znajduje się w…

  • Encyklopedia Puszczy

    Dębówko

    Dębówko. W zależności od wydawcy i daty wydania mapy, miejsce po dawnej leśnej osadzie w Puszczy Tarnowskiej nazywane jest „Spaloną Leśniczówką”, „Dębowem”, „Debówkiem”, a nawet „Krzyżowcem”. Na mapach niemieckich spotykamy takie nazwy, jak: „Glogeiche”, „Gasthaus-Glogeiche”, „Glogeiche-Krug”. Poszukując odpowiedniej dla tytułowego miejsca nazwy, warto zwrócić uwagę na opinię regionalistów: Jerzego Sadowskiego i Pawła Łachowskiego. Dla nich Dębówko [niem. Glogeiche] to mała osada na północ od Glogeiche Krug. Z kolei Glogeiche Krug oznacza gospodę na skrzyżowaniu starej drogi pocztowej z Głogowa w kierunku Konotopu z szosą Tarnów – Borowiec [patrz: J. B. Sadowski i P. Łachowski, Topolexikon. Zestawienie nazw miejscowości i jednostek toponomastycznych Ziemi Głogowskiej. (Suplement do Encyklopedii Ziemi Głogowskiej), TMG Głogów 1995]. Jeżeli…

  • Encyklopedia Puszczy

    Zagubiony Dąb

    Zagubiony Dąb. Wygląda okazale, ma 3,60 m. obwodu na wysokości pierśnicy, ale raczej w najbliższym czasie nie statusu pomnika przyrody nie uzyska. Brakuje mu jeszcze kilkunastu centymetrów. Nazwa brzmi zaskakująco, a pomysł na nią zrodził się najzupełniej przypadkowo, chociaż w okolicznościach dość szczególnych. Kilka lat temu, pewnego burzliwego, dość późnego już popołudnia przebijałem się na rowerze przez Puszczę Tarnowską z Nowej Soli do Jodłowa. Dość długo jechałem sobie spokojnie i trzymałem się utartego oraz dobrze znanego sobie szlaku opartego głównie na oznakowaniu leśnych dróg pożarowych. Jednak kolejna fala zbliżających się grzmotów skłoniła mnie do pośpiechu, a narastający deszcz dodatkowo nasunął myśl o znalezieniu jakiegoś skrótu umożliwiającego szybszy dojazd do celu…

  • Encyklopedia Puszczy

    Słoniowa Łapa

    Słoniowa Łapa to wiekowy dąb z charakterystyczną, przypominającą stopę słonia, naroślą u podstawy. Rośnie jakieś 500 m. na zachód od Wysokiej Hali, w północno-zachodnim sektorze oddziału „112” Borów Tarnowskich. Jest to część d. Puszczy administrowana przez Nadleśnictwo Sława Śląska. Przyczyna niezwykłego ukształtowania części przyziemnej drzewa nie jest dokładnie znana, a zdania wśród leśników są podzielone. Według jednej z wersji, słoniowatość wywołana jest jakimś rodzajem choroby dębu, według innej to po prostu efekt specjalnych zabiegów hodowlanych, dzisiaj już nie stosowanych i zapomnianych. Przeważa jednak pogląd, że jest to tzw. czapa korzeniowa nazywana też naroślą pniową stanowiąca efekt stresu, jakiego doznaje drzewo wskutek działania niekorzystnych czynników, np. grzybów. Starsi leśnicy twierdzą, że w przeszłości…

  • Encyklopedia Puszczy

    Kamienny Kurhan

    Kamienny Kurhan. Niewielki kopiec ułożony z kamieni wśród kępy dorodnych dębów w centralnej części oddziału „144G” na obszarze Borów Tarnowskich administrowanych przez Nadleśnictwo Sława Śląska. Najłatwiej go odnaleźć z drogi wojewódzkiej „325” ruszając z parkingu przy Drewnianym Kamieniu w kierunku północno-zachodnim leśną drogą pożarową oznaczoną nr „3”. Czas powstania „kurhanu” oraz jego przeznaczenie nie są dokładnie znane. Jeden z ustnych przekazów sugeruje, że kamienne głazy pokrywają mogiłę leśniczego, który wybrał sobie urokliwy fragment dawnej puszczy na miejsce wiecznego spoczynku. Inny przekaz także odwołuje się do zdarzeń z udziałem pracowników leśnych. Według tej relacji, miejsce jest swoistą pamiątką po cudownym ocaleniu przed śmiercią po obrażeniach spowodowanych atakiem dzikiego zwierza, najpewniej dzika. Świadek stanu…

  • Puszcza

    Kalendarium Puszczy Tarnowskiej

    Prehistoria 12-8 tys. lat p.n.e. – polodowcowa piaszczysto-kamienista pustynia arktyczna pokrywa niemal cały obszar Puszczy Tarnowskiej 11-10 tys. lat p.n.e. – pojawia się pierwotna roślinność [trawy, krzewy], pierwsze  zwierzęta [renifery], a w ślad za nimi pierwsi ludzie – łowcy epoki kamiennej 8 tys. lat p.n.e. – powstawanie lasów sosnowo-brzozowych, pojawienie się olszy i wierzby, wyraźne ocieplanie się klimatu