Daremne żale, próżny trud

[…] Świat przedstawiony w utworach Adama Asnyka charakteryzował się dychotomią: przeszłości i przyszłości, nowości i tradycji, pokoleń dawnych i współczesnych. Ta zasada ciągłego stawania się, wyrastania z przeszłości tego, co jest teraźniejsze i co tworzy przyszłość, stanowi myśl przewodnia jego poezji. […]

Tadeusz Bujnicki, Pozytywizm, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995 s. 258

 

Adam Asnyk

Daremne żale, próżny trud

 

Daremne żale, próżny trud,

Bezsilne złorzeczenia!

Przeżytych kształtów żaden cud

Nie wróci do istnienia.

 

Świat wam nie odda, idąc wstecz,

Zniknionych mar szeregu;

Nie zdoła ogień ani miecz

Powstrzymać myśli w biegu.

 

Trzeba z żywymi naprzód iść,

Po życie sięgać nowe,

A nie w uwiędłych laurów liść

Z uporem stroić głowę.

 

Wy nie cofniecie życia fal,

Nic skargi nie pomogą!

Bezsilne gniewy, próżny żal!

Świat pójdzie swoją drogą.

1877