Oportunizm ograniczony’ 1996

W dniu 6 czerwca 1997 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił komplet przepisów składających się na obowiązujące od 1 września 1998 r. nowe ustawodawstwo karne. Prace nad tym ustawodawstwem trwały wiele lat.

Miałem w nich pewien udział. 26 września 1996 r. na ręce Dyrektora Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu przekazałem opinię ekspercką, której przedmiot stanowiły rozwiązania przyjęte przez Podkomisję ds Kodeksu postępowania karnego. Wcześniej miałem zaszczyt opracować na rzecz Zespołu Posłów tej Podkomisji kilkanaście opinii problemowych. Dotyczyły one m.in.: procesowej pozycji pokrzywdzonego w projekcie kpk, szybkości postępowania karnego i granic upraszczania procesu w kontekście zasady prawdy obiektywnej, zakresu prawa do obrony, prawnej ochrony świadków i problematyki środków przymusu ze szczególnym uwzględnieniem tymczasowego aresztowania.

Jednym z najważniejszych tematów, jakimi miałem okazję się zajmować była zasada legalizmu polskiego procesu karnego. W swoich opiniach do wielu zagadnień odniosłem się krytycznie. Jednak mój stosunek do zasady legalizmu, ukształtowany przez doświadczenie praktyki ścigania, był jednoznacznie negatywny. Dałem temu wyraz m.in. poprzez przedstawienie Podkomisji autorskiego projektu art. 9 KPK. Pomimo zainteresowania, a nawet życzliwego przyjęcia przez część posłów, Podkomisja odrzuciła go zdecydowanie. Mojemu pomysłowi sprzeciwił się stanowczo przede wszystkim prof. dr hab. Zbigniew Doda, który swoje stanowisko przedstawił w odpowiedniej kontropinii w dniu 29 kwietnia 1996 r. 

Zasada ograniczonego oportunizmu musiała więc przegrać, być może jednak nie na zawsze. Od tamtych czasów upłynęło wiele sporo czasu. Kolejne reformy przed nami. Nie mam ani technicznych możliwości ani formalnego tytułu do upubliczniania kompletnej dokumentacji tego sporu. Mój autorski projekt i elementy jego uzasadnienia jednak zachowałem. Może jeszcze nie czas na ostateczne wrzucenie go do niszczarki? 

Jan WOJTASIK