-
Średniowieczna eksploatacja lasów
[…] Nie budownictwo, a nawet nie gospodarka rolna w największym tempie pustoszyły lasy. Naczelnym źródłem katastrofy ekologicznej jaka przetoczyła się przez średniowieczną Europę, był wytop żelaza. Obróbka rudy najwazniejszego metalu tej epoki wymagała temperatur niemożliwych do osiągnięcia z użyciem samego drewna. Wpierw należało wypalić, w specjalnych stosach nazywanych mielerzami, wegiel drzewny. Nie był to proces wydajny: do uzyskania 1 kilograma węgla drzewnego zużywano 4 – 7 kilogramów drewna. Potem potrzeba było ogromnych ilości, żeby wytopić żelazo. (.. ) Innymi słowy: aby zdobyć 1 kilogram metalu, trzeba było wyciąć mniej więceej jedno dojrzałe drzewo. Jak podreślał Jean Gimpel, w setkach średniowiecznych lasów stały tysiące mielerzy. I każdy z nich, aby pracować…
-
Pierwotne lasy Europy
[…] Pierwotnie, a więc po ostatnim zlodowaceniu, do którego doszło ponad 10 000 lat temu, lasy pokrywały niemal calą Europę poza obszarami górskimi i stepowymi. W starożytności doszło wprawdzie do daleko posuniętego wylesienia strefy śródziemnomorskiej, ale proces ten był ograniczony terytorialnie. Poza zasięgiem bezpośrednich wpływów Cesarstwa Rzymskiego niezmiennie dominowały gęste, wprost bezkresne knieje. Z nowych modeli statystycznych wynika, że w roku 500 lasy wciąż pokrywały 86% Europy Wschodniej i 52% Środkowej oraz Zachodniej. (…) Niektórzy badacze wczesnej Słowiańszczyzny twierdzą, że na wschód od Łaby na początku średniowiecza aż 96% przestrzeni pozostawało zalesione”. […] Kamil Janicki, Średniowiecze w liczbach, Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 2024 s. 316 i nast.