IX Zielonogórskie Seminarium Kryminalistyczne w Jesionce

„Każdy, kto korzysta z usług oferowanych przez cyberprzestrzeń jest potencjalnym celem. Sprawca ataku w pierwszej kolejności dąży do zdobycia jak największej ilości o potencjalnej ofierze. Potem pozyskuje jej zaufanie. W końcu następuje atak, czyli przejęcie komputera, a w ślad za tym możliwość wykonania każdej operacji, jaką normalnie wykonuje jego właściciel.”

To tylko przykład kilku z wielu ważnych twierdzeń, jakie zostały wygłoszone podczas IX Ogólnopolskiego Seminarium Kryminalistycznego Zielona Góra-Jesionka zorganizowanego w dnia 15-17 maja b.r. przez Prokuraturę Okręgową w Zielonej Górze.

Okazuje się, że mamy coraz większą ilość programów, których zadaniem jest ochrona naszych komputerów przed zagrożeniami. Jednocześnie jednak cały czas rośnie poziom różnorodnych zagrożeń wynikających z działalności przestępców internetowych.

Przestępczość ta nie zna granic państwowych, wyprzedza aktywność instytucji finansowych i urzędów stojących na straży naszego mienia, a przede wszystkim na niewyobrażalną wręcz skalę wykorzystuje najnowsze technologie i specjalnie opracowywane programy w celu pozyskania dostępu do kont bankowych.

Co gorsze, coraz częściej programy te są tak konstruowane, że aktywność przestępcy na naszym komputerze i dokonywane tam operacje nie pozostawiają żadnych praktycznie śladów. Ta „bezśladowość” stanowi jeden z ważnych problemów związanych z funkcjonowaniem „rozproszonej sieci przestępczej opartej na zasadach rynkowych”, jak zdefiniował zjawisko jeden z wykładowców. 

Jednak przestępczość gospodarcza dokonywana przy wykorzystaniu Internetu to tylko jeden z wątków tego seminarium. Inne istotne tematy dotyczyły zwalczania pornografii dziecięcej, demaskowania fałszerstw dokumentacji lekarskiej, zastosowania programów komputerowych do rekonstrukcji wypadków drogowych, wykorzystania metod obrazowania we współczesnej entomologii sądowej czy mechanizmów  agresji słownej w Internecie.

Stosunkowo nową postacią  znanego od dawna „efektu Wertera” jest zjawisko lawinowego przyrostu samobójstw „umawianych”, czy dokonywanych w sposób wcześniej nieznany albo przy użyciu nieznanych wcześniej środków. Ich poznanie może ułatwić wyjaśnienie wielu trudnych spraw związanych z zamachami na własne życie oraz zbrodniami pozorowanymi na samobójstwa. 

Internet często służy przestępcom, ale wykorzystywany jest też dla działań niezwykle pożytecznych. Jest np. ważnym narzędziem poszukiwania osób zaginionych czy ustalania tożsamości nieznanych zwłok. O sposobach postępowania w tego rodzaju przypadkach mówił przedstawiciel Fundacji Itaka.

„Kopia binarna” i „suma kontrolna” jako metoda zabezpieczania i kryterium kontroli zawartości dysku twardego, a zwłaszcza dowód autentyczności zabezpieczonego zapisu to jeden z przykładów ilustrujących współczesne reguły opiniowania w sprawach z zakresu informatyki śledczej, o których rozmawiano na obecnym seminarium. 

Nowością była jednak uwaga o konieczności zwrócenia uwagi na zawartość „pamięci operacyjnej”, która może zawierać niezwykle ważne informacje w postaci danych ulotnych. W przeszłości pamięć operacyjna w zasadzie nie nadawała się do wykorzystywania w charakterze magazynu danych. Obecnie wprowadzane technologie zmieniają poglądy specjalistów na ten temat i muszą wpływać na metody poszukiwania dowodów elektronicznych.

Zielonogórskie seminaria kryminalistyczne od samego początku stanowiły forum wymiany informacji pomiędzy przedstawicielami nauki i praktyki. Tradycyjnie uczestniczą w nich naukowcy, eksperci z różnych dziedzin oraz praktycy ścigania i wymiaru sprawiedliwości – prokuratorzy, sędziowie, policjanci  i funkcjonariusze innych służb.

Seminarium organizowane jest we współpracy  z Krajową Szkołą Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie.

Jan WOJTASIK

Więcej: Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze