Subiektywizm eksperta

[…] Subiektywna ocena występuje wobec zjawisk niemierzalnych i w tych obszarach badań identyfikacyjnych, które – z różnych powodów – nie zostały dotychczas lub z natury swojej nie mogą być określone w sposób wystarczająco ścisły.

Należy jednak zaznaczyć, że termin „subiektywizm” używany w odniesieniu do badań kryminalistycznych zdecydowanie różni się znaczeniowo od jego potocznego rozumienia, jako kierowanie się w działaniu oraz ocenie faktów i zjawisk wyłącznie osobistymi przekonaniami, upodobaniami, względami itp. Subiektywizm eksperta bardzo daleki jest od subiektywizmu laika, który zdany jest na oceny intuicyjne, powierzchowne i przypadkowe.

Subiektywna ocena eksperta oparta jest, a w każdym razie powinna być, na jego dużej wiedzy zawodowej, umiejętnościach i doświadczeniu oraz dorobku całej zbiorowości eksperckiej z danej specjalności, przekazywanym na łamach literatury fachowej, podczas sympozjów, wzajemnych konsultacji itp.

Doświadczenie i wiedza ekspertów poruszających się w obszarach niemierzalnych, często prowadzą do jednakowych lub zbliżonych, powtarzalnych i zarazem trafnych wniosków.

Nieograniczona różnorodność przypadków, z jakimi spotykają się eksperci, stawia jednak ciągle nowe wyzwania i, niestety, rodzi także kontrowersje i pomyłki.

Trzeba jednak dodać, że wyniki subiektywnych badań mogą być znacznie bardziej trafne (wiarygodne) od wyników badań aparaturowych. Na przykład wyniki automatycznej identyfikacji daktyloskopijnej, realizowanej przy użyciu systemu AFIS, muszą być zawsze weryfikowane przez ekspertów. […]

Jarosław Moszczyński, Właściwości cech identyfikacyjnych a poziom subiektywizmu w badaniach kryminalistycznych, /w/ V. Kwiatkowska-Wójcikiewicz i M. Zubańska [red.] Współczesna kryminalistyka. Wyzwania i zagrożenia, Wyd. WSPol., Szczytno 2015 s. 127]