Przeprawa „Krzycki Rów”

Przeprawa „Krzycki Rów”. Przeprawa „Krzycki Rów” znajduje się na wschód od Przyborowa, w ciągu starej drogi łączącej Siedlisko z Lipinami. W miejscu tym, w przeszłości przerzucony był pełnowymiarowy most.

Aktualnie zaś znajduje się kładka umożliwiająca przy zachowaniu ostrożności w miarę bezpieczne przemieszczenie z się z rowerem oraz pieszo na drugą stronę kanału Kopalnica, niekiedy nazywanego też Krzyckim Rowem.

Turystyczna atrakcyjność miejsca wynika z jego położenia oraz walorów przyrodniczych.

Przede wszystkim należy podkreślić, że „Przeprawa” znajduje się w ciągu dwóch oznakowanych szlaków rowerowych: starszego – wytyczonego przez Starostwo w Nowej Soli zielonego szlaku „Wiatraków i Jezior” oraz niedawno  wytyczonego przez Stowarzyszenie Jodłowskie szlaku fioletowego HUBERT łączącego Konotop p. Jodłów z Siedliskiem. Oba szlaki prowadzą przez centralne rejony Puszczy.

Niezależnie od tego, w miejscu Przeprawy „Krzycki Rów” rozpoczynają bieg leśne drogi [dojazdy] pożarowe oznaczone numerami 10, 8 i 9 w kierunku północnym oraz numerem 15 w kierunku południowym. Ta ostatnia (Kasztanowa) pozwala na łatwy i szybki dojazd do Siedliska. Pozostałe prowadzą kolejno do szkółki leśnej, Lipin (Michałowskiego) i Drogoniowa (na Oberżę).

Przyrodnicze atuty miejsca wynikają nie tylko z faktu, że przepływa przez nie sporej wielkości ciek wodny. Po jego stronie północnej cieszą oczy pozostałości starej alei lipowej. Jest też kilkanaście wyróżniających się wielkością i wiekiem dębów oraz świerków. Szatę roślinną „Krzyckiego Rowu” uzupełniają brzozy, sosny oraz wielorakie rodzaje krzewów. Zaledwie 900 m. na wschód od „Przeprawy” znajduje się „Wejmutkowy zagajnik” – odnawiająca się w sposób naturalny plantacja sosny wejmutki.

W wodzie pływają dzikie kaczki, co pewien czas pojawiają się łabędzie i liczne ptasie drapieżniki polujące na ryby.

„Przeprawa” powinna też zainteresować historyków. Analiza starych map wskazuje, że to właśnie tędy władcy Siedliska musieli udawać się do swego urzędu celnego w Stanach, a podczas Wojny Czterdziestoletniej kwaterujący w Siedlisku szwedzcy dowódcy słali gońców do oddziałów rozmieszczonych w warownych obozach przy Odrze pod Stanami oraz na północ od Czerwonaka. Oczywiście, należy pamiętać, że wówczas jeszcze Kanał Kopalnica nie istniał. Na mapach pojawi się dwa wieki później. 

Ostatnia bitwa o „Przeprawę” zdarzyła się na początku 1945 r. Przebiegający równolegle do Odry kanał stanowił oparcie dla wojsk niemieckich mających bronić tzw. Linii Środkowej Odry [niem. Oderstellung] i stanowił rodzaj przyczółka mostowego rozciągającego od Kierzna, przez Bielawy do Przyborowa. Umocniono go m.in. pięcioma tzw. pancernymi stodołami, które w istocie doskonale maskowały schrony wyposażone w ciężką broń maszynową. Armia Radziecka pojawiła się nad Kopalnicą 3 lutego. Przepraw broniły m.in. jednostki Waffen SS. Walki trwały kilka dni. Najprawdopodobniej to ich świadectwem jest widoczny przy drodze do Siedliska grób żołnierski. 

Z inicjatywy Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Letniska Jodłów i dzięki środkom Nadleśnictwa Nowa Sól w miejscu określanym w nazewnictwie krajobrazowym jako Przeprawa „Krzycki Rów” w listopadzie 2017 r. powstał kolejny, dziesiąty już na obszarze d. Puszczy Tarnowskiej, leśny punkt odpoczynku [LPO].

Poza zadaszoną i wyposażoną w stół oraz dwie ławy altaną, składa się on z kosza na odpadki, stojaka na rowery, tablicy informacyjnej oraz planszowej mapy Puszczy Tarnowskiej.

Otoczenie „Przeprawy” uległo istotnemu przeobrażeniu na przełomie lat 2018/2019. Leśnicy zbudowali w tym miejscu ujęcie wody dla celów gaśniczych. Konieczność utworzenia placu manewrowego spowodowała usunięcie części drzew, które wcześniej tworzyły specyficzny klimat miejsca. Walory estetyczne musiały ustąpić względom bezpieczeństwa. Inwestycja nie wpłynęła na funkcjonalność punktu odpoczynku leśnego.

Poza klasycznymi turystami rowerowymi czy pieszymi Przeprawa „Krzycki Rów” powinna zainteresować zwłaszcza mieszkańców Przyborowa. Z centrum tej miejscowości wystarczy dojechać czy dojść do ul. Leśnej, która w pewnym momencie przechodzi w prowadzącą wśród lasów i łąk drogę polną. Na dojazd rowerem wystarczy zarezerwować sobie 10 minut, spacer na nogach zajmie pół godziny.

Jan WOJTASIK

Dane orientacyjne dla GPS:

Dł. geogr. 15°48′68″ E

Szer. geogr. 51°48′00″ N

Przy opracowaniu tego materiału wykorzystano m.in. mapy: Puszcza Tarnowska. Jodłowskie Trasy Rekreacyjne, Wydawnictwo SYGNATURA Zakład Kartograficzny, Wydanie II  2017, mapę „Powiat Nowosolski” Wydawnictwa Turystycznego PLAN s.c., pracę Tomasza Andrzejewskiego i Krzysztofa Motyla, Pozycja Środkowej Odry 1928 – 1945, Nowa Sól 2001, zdjęcie Portalu „Google” oraz skan pobrany ze strony GEO-PORTAL.GOV.PL