Pierwsze wrażenie w ocenie zeznań świadka

[…] Najczęściej, w codziennym życiu, o ocenie drugiej osoby decyduje pierwszy z nią kontakt, jej wygląd, ubranie, uczesanie. Podobnie ocenia się świadków, ich wejście na salę, reakcje emocjonalne, tworzące tzw. pierwsze wrażenie, które wpływa na stosunek do nich.

Sposób wysławiania się, mówienia, budowa zdań, szybkość udzielania odpowiedzi, spójność relacji, reakcje emocjonalne, zwłaszcza pantomimiczne, mimiczne i fizjologiczne – to objawy często nieuchwytne, szybko przemijające, trudne do uświadomienia i opisania, dające wskazówki, czy świadkowi można wierzyć czy też nie.

Wpływom takim na sali sądowej podlegają wszyscy: sąd, strony procesowe, prokuratorzy, adwokaci i publiczność.

Gdybyśmy zadali pytanie, dlaczego jednym wierzymy a innym nie – odpowiedź byłaby trudna, a uzasadnienia bardzo różne.

O ile sytuacja taka jest zrozumiała i do zaakceptowania w codziennym życiu, w ocenach przeciętnych ludzi, o tyle wymagania wzrastają w odniesieniu do prawników-praktyków wymiaru sprawiedliwości, a zwłaszcza sędziów. […]

Ewa Gruza, Ocena wiarygodności zeznań świadków w procesie karnym. Problematyka kryminalistyczna, Kantor Wydawniczy ZAKAMYCZE 2003 s. 428