Klęska dekabrystów

[…] Powstanie załamało się w ciągu jednego dnia – 26 grudnia 1825 r. pozostawiając setki zabitych i rannych. Wywołane bez przygotowania po nieoczekiwanej śmierci cara Aleksandra i trwających prawie przez miesiąc przetargach o sukcesję tronu, nie dość zorganizowane, by pociągnąć za sobą cały garnizon stolicy, poprzedzone zostało zdradą i aresztowaniem niektórych spiskowców.

Nie powiodły się tym bardziej plany powstańcze na południu kraju, z inicjatywy Związku Południowego. I tu i tam przywódcy wpadli w ręce władzy, finałem zaś była śmierć na szubienicy i katorga. Klęska dekabrystów wzmogła jeszcze ucisk samodzierżawia pod berłem ultrareakcyjnego Mikołaja I. […]

Jan Baszkiewicz i Franciszek Ryszka, Historia doktryn politycznych i prawnych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979 s. 341