Interpretacje. 10 przepisów dotyczących ruchu rowerowego (…)

Każdy uczestnik ruchu drogowego, a więc kierowcy, rowerzyści czy piesi zobowiązany jest do przestrzegania zasad ruchu drogowego. Wśród częstych zarzutów wysuwanych wobec rowerzystów jest ten dotyczący nieznajomości przepisów lub ich ignorowanie.

Nie będziemy wnikać na ile te twierdzenia mają pokrycie w rzeczywistości, ale chcemy przedstawić Wam garść przepisów dotyczących ruchu rowerowego, które nie są powszechnie znane, są stosunkowo nowe lub nie do końca oczywiste. O tych przepisach mogą nie wiedzieć nawet doświadczeni kierowcy. Tym bardziej warto się z nimi zapoznać.

1. Wyprzedzanie rowerzysty a wyprzedzanie przez rowerzystę

Współdzielenie jezdni przez uczestników poruszających się z różną prędkością wiąże się czasami z potrzebą wyprzedzenia, w tym także wyprzedzenia rowerzysty. Przepisy wyraźnie określają, że kierujący pojazdem może wyprzedzać rowerzystę z lewej strony z zachowaniem bezpiecznego odstępu, który nie może wynosić mniej niż 1 m (odległość liczy się od lewej krawędzi roweru). Przy założeniu, że zgodnie z przepisami rowerzysta może jechać w odległości ok. 75 cm od krawędzi jezdni, przy zachowaniu min. 1 m odstępu w praktyce oznacza to, że wyprzedzający pojazd powinien zjechać na lewy pas jezdni.

Sytuacja wygląda trochę inaczej, gdy to rowerzysta wyprzedza inne pojazdy. Po pierwsze rowerzysta może wyprzedzać inne pojazdy z lewej strony, a wolno jadące pojazdy (inne niż rower) dodatkowo z prawej. Po drugie, rowerzysta wyprzedzając inny niż rower pojazd nie musi zachować 1 m odstępu, przepisy wskazują tylko na obowiązek zachowania szczególnej ostrożności i bezpiecznego odstępu. Warto również zauważyć, że rowerzysta nie ma obowiązku zatrzymania się podczas wyprzedzania go przez inny pojazd, w celu ułatwienia tego manewru (przepis taki istniał do 2011 roku).

2. Jazda rowerzystów obok siebie

Przepisy zabraniają jazdy uczestników ruchu drogowego obok siebie, jednak dla rowerzystów przewidują pewien ważny wyjątek. Rowerzysta może bowiem jechać obok innego rowerzysty, jeśli nie utrudnia tym ruchu lub w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego.

3. Czy rowerzysta musi jechać prawą stroną jezdni?

W Polsce każdy pojazd powinien poruszać się możliwie blisko prawej krawędzi jezdni, w tym także rowerzyści. Nie oznacza to jednak, że rowerzysta ma jechać przy samym krawężniku, gdyż przede wszystkim przejazd musi być dla niego bezpieczny. Przy prawej krawędzi jezdni znajdują się studzienki, piasek, spękania asfaltu czy inne przeszkody, które mogą zagrażać rowerzyście. Zalecana odległość od krawężnika to ok 75 cm. Jest to szczególnie istotne, jeśli rowerzysta porusza się wzdłuż zaparkowanych równolegle samochodów, gdyż jadąc zbyt blisko nich może być uderzony przez otwierane drzwi. Od zasady poruszania się po prawej stronie jezdni jest jednak pewien wyjątek, o którym poniżej.

4. Przejazd rowerzysty przez skrzyżowanie

Co do zasady wszyscy uczestnicy ruchu drogowego powinni poruszać się prawą stroną drogi. Przepisy dają jednak rowerzystom prawo do jazdy środkiem pasa ruchu na skrzyżowaniu oraz bezpośrednio przed nim, o ile pas ten służy do jazdy w więcej niż jednym kierunku (np. pas do jazdy na wprost i skrętu w prawo lub pas ogólny, z którego można jechać we wszystkich kierunkach). Przepis ten został wprowadzony po to, by zabezpieczyć rowerzystę przejeżdżającego przez skrzyżowanie przed zajechaniem mu drogi przez skręcający w drogę poprzeczną pojazd.

5. Pierwszeństwo rowerzysty na przejeździe dla rowerzystów

Zgodnie z przepisami rowerzysta ma zawsze pierwszeństwo w sytuacji w której znajduje się na przejeździe dla rowerzystów. Rowerzysta ma pierwszeństwo także w sytuacji gdy dopiero zbliża się do przejazdu dla rowerzystów, a kierujący innym pojazdem skręca w drogę poprzeczną i przecina tor ruchu rowerzysty.

Część przejazdów dla rowerzystów znajduje się jednak poza skrzyżowaniami. W tym przypadku ma zastosowanie zasada ogólna mówiąca o tym, że na przejeździe dla rowerzystów rowerzysta ma zawsze pierwszeństwo, a wjazd na przejazd powinien być określony znakami pierwszeństwa. Najczęściej w takich sytuacjach przed przejazdem ustawia się znak A-7 (ustąp pierwszeństwa) lub B-20 (STOP).

Należy również pamiętać, że wjazd rowerzysty na przejazd dla rowerzystów albo pas ruchu dla rowerów nie jest traktowany jako włączenie się do ruchu.

6. Pierwszeństwo jadącego rowerzysty, gdy inny pojazd skręca w drogę poprzeczną

Równie istotny jest przepis, który daje pierwszeństwo rowerzyście jadącemu przez skrzyżowanie w sytuacji, gdy skręcający w drogę poprzeczną pojazd przecina jego tor ruchu. Nie ma tutaj znaczenia czy rowerzysta porusza się jezdnią, pasem ruchu dla rowerów, drogą rowerową czy inną częścią drogi, którą zamierza opuścić. W każdej z tych sytuacji ma pierwszeństwo.

7. Korzystanie z kontrapasów rowerowych, czyli dlaczego “rowerzyści nie jeżdżą tą ścieżką”

Pojawienie się kontrapasów rowerowych (w przepisach i na ulicach Poznania) wprowadziło część rowerzystów i kierowców w zakłopotanie. Kontrapas rowerowy, jak każdy pas ruchu dla rowerzystów służy do jazdy w jednym, ściśle określonym kierunku. W przypadku kontrapasów kierunkiem tym jest kierunek przeciwny do ruchu ogólnego na ulicy jednokierunkowej. W związku z tym, rowerzysta jadący zgodnie z ruchem ogólnym na ulicy jednokierunkowej (z wyznaczonym kontrapasem) porusza się prawą stroną jezdni. Jazda kontrapasem w kierunku przeciwnym niż jest on wyznaczony traktowana jest jako jazda “pod prąd” i stanowi wykroczenie.

Warto w tym miejscu dodać, że o ile pas ruchu dla rowerów jest z zasady jednokierunkowy, o tyle droga dla rowerów może być jedno- lub dwukierunkowa.

8. Droga rowerowa, droga pieszo-rowerowa a chodnik z dopuszczonym ruchem rowerowym – kiedy rowerzysta musi z nich korzystać?

Rowerzysta jest zobowiązany korzystać z drogi dla rowerów i drogi pieszo-rowerowej oraz pasa ruchu dla rowerów, jeśli prowadzą one w kierunku, w którym jedzie lub zamierza skręcić. Należy przy tym pamiętać, że w sytuacji jazdy po drodze pieszo-rowerowej, rowerzysta musi ustępować miejsca pieszym. Z powyższych przepisów wynika jednocześnie, że w sytuacji dopuszczenia ruchu rowerowego na chodniku, rowerzysta nie ma obowiązku korzystać z takiej infrastruktury.

O ile droga dla rowerów lub droga pieszo-rowerowa znajduje się po prawej stronie drogi, obowiązek korzystania z nich nie budzi wątpliwości, o tyle pojawiają się one w sytuacji, gdy droga rowerowa (pieszo-rowerowa) zlokalizowana jest po lewej stronie drogi (patrząc w kierunku jazdy rowerzysty). Zgodnie z przepisami, uczestnicy ruchu zobowiązani są co do zasady stosować się do znaków umieszczonych po prawej stronie drogi. Oznacza to więc, że jeśli droga dla rowerów (droga pieszo-rowerowa) wyznaczona jest po lewej stronie, rowerzysta może nie wiedzieć, że ona się tam znajduje (w szczególności jeśli na danej ulicy znajduje się kilka psów ruchu). Niemniej jednak, jeśli na drodze ustawiony jest znak B-9 (zakaz wjazdu rowerów), rowerzysta nie może jechać jezdnią i ma 2 wyjścia: przejechać na lewą stronę i korzystać z drogi dla rowerów (drogi pieszo-rowerowej) lub zrezygnować z jazdy.

9. Jazda rowerem po chodniku – dlaczego nie wolno, a czasem jednak można?

Jazda rowerem po chodniku co do zasady jest zabroniona i stanowi wykroczenie. Chodnik powiem przeznaczony jest dla ruchu pieszych.

Od powyższej zasady jest jednak kilka wyjątków.

Po pierwsze z chodnika musi korzystać dziecko kierujące rowerem, które nie ukończyło 10 lat (nie może poruszać się jezdnią ani drogą dla rowerów).

Po drugie z chodnika może korzystać także rowerzysta w poniższych sytuacjach:

– Opiekuje się osobą do lat 10, która jedzie na rowerze (nie może zatem jechać chodnikiem osoba z dzieckiem w foteliku)

– Ruch pojazdów na drodze wzdłuż chodnika jest dozwolony z prędkością wyższą niż 50 km/h, a chodnik ma co najmniej 2m szerokości i nie ma wyznaczonej drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów.

– Warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła).

Korzystając z chodnika w powyższych sytuacjach należy pamiętać o podstawowych zasadach: po chodniku należy jechać wolno, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. Przepisy nie pozwalają także rowerzyście przejeżdżania przez przejście dla pieszych nawet w sytuacji, gdy z chodnika może korzystać na zasadzie powyższych wyjątków. Przed przejściem dla pieszych należy zawsze zsiąść z roweru i go przeprowadzić.

10. Jazda rowerem w słuchawkach

Na ulicach często można spotkać rowerzystów, którzy podczas jazdy korzystają ze słuchawek. Duża część uczestników ruchu drogowego uważa, że jest to zabronione, a rowerzysta popełnia wykroczenie. Czy aby na pewno?

Żaden przepis nie zabrania rowerzystom (ani innym uczestnikom ruchu drogowego) korzystania ze słuchawek. Słuchawki na uszach może mieć także kierowca samochodu czy pieszy. Żaden z nich nie popełnia wykroczenia. Ważne natomiast jest to, by słuchając muzyki przez słuchawki nie tracić kontaktu z otoczeniem i móc sprawnie reagować na zmieniające się warunki.

Tekst pochodzi z portalu ROWEROWY POZNAŃ, a jego oryginalną wersję można znaleźć TUTAJ